Yi witz'le'n/Cuando nací (poema)

Yi witz’le’n jajnoq’ ta’n tzatzi’n, jajchinmoxe’ ta’n q’ulq’al intxu’, ya’tztzun bajx tir woq’e’n, nim chin inwi’ ban ta’n sïch’. Nq’etz ta’n ch’e’lil mana ta’n tzatzi’n.

Tennin najch’iwa’n intxu’ tk’u’l beluj xawa’tz, jajq’e’xija’tz tzwutz. Kolon täl intxu’ taq’un yi jajpeq’ i’ tzwë’j.

Yi witz’le’n jatninlo’ tzatzi’n bajijtz, jatninlo’ e’ ch’u’l e’ ẍch’intz xo’laq pajl ejnin wi’aq ajatze’n.

Yi ta’we’n inwutz, jajwech wutz intxu’, chinyube’nnin i’ chij tane’n paq’puchal xaw.

¡A! yi witz’le’n chinbalajnin ba’n jun q’ejlala’tz, jajchintzatzin na ya’tztun bajx tir inwite’ntz wutz q’ab intxu’.

Ma jalu’, naj intyoẍij tetz wu sqil ta’ntu’ atit inxew, tz’opon jun q’eja’tz yi kyibint, ntin na tzatzinku’n najwaj yi lchinpaqxij qale atine’t yi tajx nitz’ij.

📷 Peter Martínez